EGP wil de werkplek digitaal onafhankelijk maken

Op het moment van het interview met Piet Honkoop was er veel onrust over de mogelijke Amerikaanse overname van Solvinity, de dienstverlener die de infrastructuur levert waar onder andere DigiD op draait. Kan de Amerikaanse regering, vanwege haar eigen CLOUD Act, straks toegang krijgen tot gevoelige Nederlandse informatie? Honkoop deelt die zorgen. “Dit laat zien hoe er voor eindklanten, zonder dat ze er invloed op hebben, een situatie kan ontstaan die we niet moeten willen.”

Het verhaal van Solvinity staat zeker niet op zichzelf, zo weet Honkoop maar al te goed. “Als er ergens een Amerikaanse of andere niet-Europese partij in de keten zit, kun je eigenlijk al niet meer voldoen aan Nederlandse of Europese wetgeving. Bedrijven kunnen worden gedwongen om data af te staan. In Europa gelden daarvoor gezonde beperkingen waardoor dat niet zo snel kan gebeuren. Buiten Europa ligt dat vaak heel anders.”

Zelfbeschikking

Het streven naar digitale onafhankelijkheid is daarom heel gezond. Honkoop gebruikt bewust die term. “Er wordt vaak gesproken over digitale soevereiniteit, maar daarbij gaat het vooral over gebiedsgrenzen. Dat vind ik te oppervlakkig. Digitale onafhankelijkheid gaat echt over de vraag of je zelfbeschikking hebt over wat er met jouw data gebeurt en wie eraan kan komen.”

In de IT is er vaker een roep om verandering, maar deze tendens is volgens hem uniek. “We hebben natuurlijk de verschuiving gezien van ‘eigen beheer’ naar ‘cloud’. Maar deze ontwikkeling rondom digitale onafhankelijkheid is anders dan anderen. Ten eerste omdat de verandering voor het eerst naar de gebruiker gebracht wordt, in plaats van naar de beheerder. Maar vooral omdat de oorsprong niet technologie is, maar met name de geopolitieke verschuivingen.”

Werkplek-niveau

Hij vindt dat het bij discussies over digitale onafhankelijkheid veel meer om de individuele medewerker moet gaan. “Op cloud-niveau is digitale onafhankelijkheid goed te regelen, met minimale impact op de eindgebruiker. Maar als het om werkplek-niveau gaat, is het een ander verhaal. Je kan in Office eigenlijk niet meer om opslag op OneDrive heen. Dan bepaalt de leverancier dus waar jouw data komt te staan. Die data kan vervolgens worden gebruikt om AI-modellen te trainen. Je raakt je zelfbeschikking kwijt: je weet niet meer wat er met je data gebeurt. Je moet daar heel kritisch naar kijken.”

“Je kunt als bakker op de hoek wel denken: ‘Ik heb niets te verbergen’, maar dat is niet relevant”, zo zegt hij met nadruk. “Je kunt al in de problemen komen als iemand waarvan jij data opslaat aangeeft dat hij of zij vergeten wil worden uit alle systemen. Dan kun je gegevens overschrijven, maar die verdwijnen dan niet uit de back-ups. En in het geval van opslag bij een niet Europese technologie partij is het al helemaal niet zeker of data echt verwijderd wordt.”

Afhankelijkheid en aanspreekbaarheid

Los van de vraag wie data in kan zien, zijn we sowieso te afhankelijk van de grote hyperscalers, zo vindt hij. “Als bedrijven zoals Microsoft, Google of AWS willen stoppen met een bepaalde tool, dan stopt die functionaliteit. Ook al zijn er misschien tientallen miljoenen gebruikers.”

Aanspreekbaarheid is volgens hem een ander probleem. “Je wilt een leverancier gewoon kunnen bellen. Bij de hyperscalers ben je een nummer. Dat geldt zelfs voor grote bedrijven of belangrijke overheidsorganisaties, zo is gebleken.” EGP laat iedere dag zien dat het anders kan. Daardoor wordt de klant ook kritischer. “Wij hebben mensen aan de telefoon gehad die ons belden op het moment dat hun internet verbinding er tien seconden uitlag. Prima, want wij zien dat dat gebeurt en kunnen dus de gebruiker inhoudelijk informeren.”

Alternatieven

De roep om een Europees antwoord op deze uitdagingen zorgt voor meer bewustwording, zo merkt hij. En dat resulteert steeds vaker in actie. “De verandering is in volle gang. In landen als Denemarken en Duitsland worden op overheidsniveau al alternatieve keuzes gemaakt, omdat ze meer controle willen over wat er met hun data gebeurt. In Frankrijk heeft de overheid een groot aandeel in Orange. Daardoor is het daar maar een kleine stap om een nationale cloud op te bouwen. Dat zijn mooie publiek-private samenwerkingen, waarbij het gaat om digitale onafhankelijkheid in de volle breedte: van medewerkers die achter een bureau zitten en die bepaalde tools gebruiken, tot en met beschermingsconstructies die nodig zijn vanwege de geopolitieke dreigingen.”

Gelukkig gaat het steeds vaker over de individuele medewerker, zo merkt hij. “Digitale werkplekken zijn nu in de hele markt een hot topic. Er komen steeds meer Nederlandse of Europese werkplek-oplossingen die een alternatief voor de hyperscalers bieden. Dat is een heel goede zaak. Het zijn vaak minimalistische oplossingen op een bepaald terrein, zoals datasharing. Je mist daarmee wel de integrale aanpak. Wij vinden dat je alles moet combineren wat een medewerker nodig heeft. Van tekstverwerking tot mail en van presentatietools tot video conferencing. Want dat is hoe we werken.”

Nieuwe werkplek-oplossing

Vanuit dat oogpunt presenteerde EGP onlangs een nieuwe eigen oplossing: Liber Desk. “We lanceren daarmee een werkplek die op volledig Europese componenten is opgebouwd en waarvoor je geen of bijna geen licenties nodig hebt. Het doet volledig recht aan de manier waarop gebruikers en organisaties werken. In Liber Desk zitten onder andere tekstverwerking, presentatietools, mail, chat, video conferencing en samenwerkingsmogelijkheden. Maar je kunt er ook maatwerkapplicaties of line-of-business-applicaties mee integreren, die nu moeilijk te ‘verSaaSen’ zijn. Het voldoet daarnaast aan alle belangrijke Europese certificeringen. Dat is belangrijk, want qua wetgeving gaat er nog heel veel op ons afkomen. Met Liber Desk willen we op de werkplek zorgen voor meer beschikbaarheid, integriteit en vertrouwelijkhei