Nieuwe sleepwet geldt vanaf vandaag

De Wet op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (Wiv) is vandaag in werking getreden. De nieuwe wet geeft de inlichtingendiensten AIVD en MIVD meer bevoegdheden om af te tappen en doelwitten te hacken. Tegelijkertijd wordt het toezicht op de diensten aangescherpt.

De Wiv is een wet waarop veel kritiek is. Zo sprak een nipte meerderheid van de Nederlandse bevolking zich tijdens een recent raadgevend referendum uit tegen de wet, die in de volksmond ook wel de 'sleepwet' wordt genoemd. Het kabinet wil tegemoet komen aan de kritiek door in een later stadium de wet inhoudelijk aan te passen. Ook heeft het kabinet beloofd wettelijk vast te leggen dat alleen gericht informatie mag worden afgetapt. Daarnaast wordt ieder jaar gekeken of door inlichtingendiensten verzamelde informatie nog langer bewaard moet worden.

Informatie delen met buitenlandse inlichtingendiensten

Een ander belangrijk zorgenpunt rond de wet is het delen van verzamelde informatie met buitenlandse inlichtingendiensten. Ook de regels hiervoor worden naar aanleiding van het referendum aangescherpt. Zo moet de mensenrechtensituatie en de wijze waarop een land omgaat met democratie eerst worden getoetst voordat gegevens mogen worden gedeeld met buitenlandse inlichtingendiensten.

Ondanks deze aanpassingen blijft er flinke kritiek op de wet. Zo wil een coalitie van burgerrechtenorganisaties, bedrijven, journalisten, advocaten en NGO's dat de wet wordt opgeschort totdat deze is aangepast. De partijen willen een kort geding aanspannen om dit af te dwingen. Bits of Freedom, Privacy First, het NJCM, de NVSA, Free Press Unlimited, BIT, Voys, Speakup, het Platform Bescherming Burgerrechten, Greenpeace International en Waag Society hebben zich bij deze coalitie aangesloten. Het is niet duidelijk wanneer dit kort geding dient. Onder andere