Fontys ICT verkent uitbreiding lectoraten voor groei onderzoek

Toegepast onderzoek neemt een steeds belangrijkere rol in binnen het hoger beroepsonderwijs. In de koppeling tussen onderwijs en onderzoek spelen lectoraten een centrale rol en met het afronden van het lectoraat Open Educational Resources (OER) in 2022, kijkt Fontys ICT naar de toekomst in het voorbereiden van nieuwe lectoraten gericht op de brede en snelle ontwikkeling van het ICT-werkveld en het groeiende belang van AI en privaat-publieke samenwerkingen.

Lectoraat-kandidaten

Het oprichten van een lectoraat is een gedegen proces, waar de nodige voorbereiding en verkenning voor plaatsvindt. Fontys zoekt hierin nadrukkelijk de koppeling op met maatschappelijke belangen en behoeftes, waarbij zorgvuldig overwogen wordt waar de aandacht op moet liggen. ICT is een uitdagend werkveld voor onderzoek, omdat het vaak langer lopende proces van onderzoek moeilijk in de pas te brengen is met de razendsnelle innovatieomloop in ICT. Drie kandidaat-lectoren zijn daarom aangesteld om lectoraten voor te bereiden, te weten Herman Jurjus, Mark Madsen en Simona Orzán. Zij treden hiermee in de voetsporen van het lectoraat OER van Robert Schuwer, wat zich richtte op de ontwikkeling van het onderwijs dat nodig is voor ICT van nu. 

Een breed en beweeglijk lectoraat?

Herman Jurjus en Mark Madsen verkennen een bijzonder type lectoraat; een breed lectoraat wat wendbaar kan optreden bij veranderingen in het werkveld, zoals low-code/no-code (faciliteren van een eenvoudiger ontwikkelproces met minder/geen code) en de groeiende rol van cyber security. De grenzen tussen disciplines vervagen en daarmee de behoeften vanuit onderwijs en onderzoek. Een breed lectoraat is bijna is bijna een noodzaak, volgens Madsen: “Als je kijkt naar de variatie in hardware en software die gebruikt wordt, samen met de exponentiële groei van het aantal devices, dan wordt cyber security over de hele linie essentieel. In elk aspect van de digitale wereld, en voor elk stadium van de ICT-levenscyclus. Een breed lectoraat kan ontzettend waardevol zijn voor de toevoeging, maar ook transformatie van de onderzoeksrollen die Fontys ICT op lange termijn nodig heeft.”

Jurjus richt zich vooral op low-code/no-code. Het concept bestaat al langer, maar nu wordt minder code-intensieve technologie gezien als mogelijke arbeidsmarkt tekorten en het bijbenen van ontwikkelingen: “We zien momenteel een nieuwe generatie producten, snel groeiend in aantal en populariteit. Veel prachtige tools vinden echter nog niet de weg naar de killer business case, terwijl bedrijven die er enthousiast mee beginnen te werken inmiddels al gemerkt hebben dat ze gespecialiseerde professionals te kort komen. Een flexibel lectoraat waar low-code/no-code een plek in heeft kan precies zijn wat nu nodig is: een netwerk waar kennis en ervaring opgebouwd en gedeeld wordt, maar ook die nauwe band met onderwijs aan gekoppeld is.”

Groene artificial intelligence

Simona Orzán is binnen het bestaande lectoraat AI & Big Data betrokken bij een veelvoud aan projecten, maar zal nu voorbereiding treffen voor een nieuwe lijn hierbinnen. Mogelijk in de vorm van een lectoraat of lectorspositie. Het bestaande lectoraat AI & Big Data onder Gerard Schouten heeft een uitdaging vanwege de brede impact van AI. Specialisatie kan hierin een uitkomst bieden en met name het inzetten van AI voor biodiversiteit en natuurmanagement biedt kansen, volgens Orzán: “We noemen dit voor het gemak ‘Green AI’, maar we hebben het in feite over hoe data slim in te zetten om actie te stimuleren voor het aanpakken van acute natuur- en klimaatproblematiek. Er is namelijk veel relevante data al beschikbaar, die naar inzichten en effectieve acties vertaald moet worden. Daarin ligt een belangrijke taak voor ons praktijkgericht onderzoek. De recent in het leven geroepen L.INT subsidie, voor lectorposities in zowel een onderwijs- als onderzoeksinstelling, biedt ook perspectief met oog op onze goede relatie met het Naturalis Biodiversity Center. De uitdaging is nu om de beste vorm te vinden hiervoor.”

De verkenning van nieuwe lectoraten vormt deel van de toekomstvisie vanuit Fontys ICT om een (internationale) spilfunctie in te nemen als kennisintituut in de regio in toegepaste ICT-vraagstukken. Vertegenwoordiging in de vorm van lectoraten maakt daar een noodzakelijk onderdeel van uit.