Leiden zet wereldwijde beweging voor eerlijker internet in gang

Een gemeenschap van internet- en datadeskundigen van meer dan honderd instellingen wereldwijd voegt zijn naam toe aan de “Leiden Declaration on FAIR Digital Objects”. Het initiatief, dat in Leiden werd gelanceerd, is de eerste stap in een wereldwijde inspanning om de ongecontroleerde verspreiding van desinformatie en schendingen van de privacy op het internet te voorkomen.

Nu de maatschappij waarin wij leven steeds meer datagedreven wordt, kunnen wij weliswaar profiteren van nieuwe en gunstige ontwikkelingen, maar worden wij tegelijkertijd ook blootgesteld aan nieuwe uitdagingen − denk hierbij aan de massale verspreiding van onvoorspelbare sociale pseudo-bewegingen, complottheorieën of nieuwe vormen van veiligheidsschendingen. Sterker nog, onze toenemende afhankelijkheid van kunstmatige intelligentie kan de kans vergroten op een toekomstig internet dat gedomineerd wordt door het gebruik van algoritmen zonder duidelijke, expliciete en begrijpelijke oorsprong en bewerkingen, waardoor de noodzaak van een goed en controleerbaar (her)gebruik van gegevens en informatie nog dringender wordt.

De 1e Internationale Conferentie over FAIR Digital Objects (FDO2022), die vorige week in Naturalis Biodiversity Center werd gehouden, bracht enkele van 's werelds meest vooraanstaande deskundigen op het gebied van internet en gegevenswetenschap bijeen om een potentiële oplossing voor deze uitdagingen aan te dragen: de FAIR Digital Objects.

In wezen volgen deze ‘FAIR digitale objecten’ een reeks richtlijnen die ervoor moeten zorgen dat alle online gepubliceerde gegevens gemakkelijk vindbaar, toegankelijk, interoperabel en herbruikbaar zijn, zowel voor mensen als voor kunstmatige intelligentie (AI). Deze aanpak heeft niet alleen al veelbelovende mogelijkheden laten zien om het gebruik van gegevens in verschillende domeinen te vereenvoudigen en op te schalen, maar ook om ons vermogen om de op het internet gepubliceerde gegevens te valideren te behouden, zelfs bij de behandeling van grote hoeveelheden informatie.

FDO2022 werd bijgewoond door internetlegendes als Robert Kahn -uitvinder van het TCP/IP-protocol en beschouwd als een van de "grondleggers" van het internet- en meer dan 200 andere deskundigen op het gebied van de gegevenswetenschap uit de hele wereld. Het evenement was bedoeld als belangrijke mijlpaal om de toepassing van de FAIR-aanpak van digitale objecten wereldwijd te promoten.

De conferentie werd daarom afgesloten met de formele ondertekening van de "Verklaring van Leiden inzake FAIR Digital Objects", die de verbintenis van de ondertekenaars weerspiegelt om de toepassing van de FAIR Digital Objects-aanpak wereldwijd te volgen en te bevorderen.