Regering kritisch over rol Microsoft bij sancties VS tegen Internationaal Strafhof
De Nederlandse regering heeft haar afkeuring uitgesproken over de Amerikaanse sancties tegen ambtsdragers van het Internationaal Strafhof (ICC), en erkent de zorgwekkende rol die Amerikaanse techbedrijven, zoals Microsoft, hierin kunnen spelen. Dit blijkt uit antwoorden van Staatssecretaris Van Marum van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, mede namens de Minister van Buitenlandse Zaken, op vragen van het Kamerlid Kathmann (GroenLinks-PvdA).
Aanleiding voor de Kamervragen was een bericht getiteld "Rol Microsoft bij Amerikaanse sancties ICC - ernstige wake-up call". De Nederlandse regering is bekend met dit bericht.
Hoewel het kabinet de sancties tegen het ICC sterk afkeurt, omdat het werk van het Hof essentieel is in de strijd tegen straffeloosheid en de sancties een negatieve impact hebben op de onafhankelijkheid van het Hof, erkent het de rechtsmacht die de Verenigde Staten heeft over Amerikaanse bedrijven. Dit betekent dat Amerikaanse bedrijven, waaronder Microsoft, zich moeten houden aan de sanctiemaatregelen die de Amerikaanse overheid uitvaardigt.
De Nederlandse regering laat weten dat het aan Amerikaanse bedrijven zelf is om te bepalen hoe zij omgaan met de sanctiewetgeving in hun eigen land. Desondanks staat het kabinet wel in contact met het (Nederlandse) bedrijfsleven over de kwestie van Amerikaanse sancties tegen het ICC, onder meer om "overcompliance" te voorkomen – waarbij bedrijven verder gaan dan de sancties vereisen. Over de details van deze gesprekken kan wegens vertrouwelijkheid geen informatie worden verstrekt.
Problematisch
Het kabinet kan geen uitspraken doen over de intenties van Microsoft om de sancties te bestrijden, zoals gesuggereerd in een recent BNR-interview met de vicevoorzitter van het bedrijf en in gedane beloftes. Ook kan de regering Microsoft niet houden aan eventuele beloftes om zich te verweren tegen verzoeken van de Amerikaanse regering, verwijzend naar de eerdere antwoorden over het omgaan met sanctiewetgeving door Amerikaanse bedrijven.
Op de vraag of de sancties de onafhankelijkheid en neutraliteit van andere sectoren die afhankelijk zijn van Amerikaanse techdiensten, zoals vitale infrastructuur en overheidslagen, in gevaar brengen, antwoordt het kabinet ontkennend.
Autonomie
Wel erkent het kabinet dat het sterk geconcentreerde marktaanbod op de markt voor clouddiensten problematisch is voor de concurrentiepositie en digitale open strategische autonomie van Nederland. De beleidsinzet hierop volgt de drie pijlers van de Agenda Digitale Open Strategische Autonomie (DOSA): Protect (gebruikers beschermen en een eerlijk speelveld bieden), Promote (innovatie en toetreding van nieuwe cloudaanbieders stimuleren) en Partnership (samenwerking met marktpartijen en overheden).
Het is mogelijk dat Nederlandse burgers toegang tot hun Microsoft-account en bankrekening wordt ontnomen door Amerikaanse sancties, aangezien Amerikaanse bedrijven onder de Amerikaanse rechtsmacht vallen en zich aan de sanctiemaatregelen moeten houden. Ook kunnen Nederlandse financiële instellingen verplicht zijn deze maatregelen te implementeren, bijvoorbeeld bij transacties in dollars. De regering is hierover doorlopend in gesprek met de VS om vergaande maatregelen te voorkomen.
