Groeiend aantal Nederlanders positief over gebruik van AI in onderwijs

Dat blijkt uit de nieuwste editie van de AI Barometer van onderzoeksbureau MSI-ACI Europe, waarvoor 1.005 volwassen Nederlanders zijn ondervraagd. Vergelijking met de eerste meting, van december 2024, laat zien dat Nederlanders nu meer mogelijkheden zien voor AI in het onderwijs. Mannen blijken significant positiever of neutraler dan vrouwen, terwijl er tussen respondenten met en zonder kinderen nauwelijks verschillen zijn in opinie.

Inspelen op individuele leerbehoeften

Bijna een derde (29%) van de ondervraagden vindt dat scholen met AI beter kunnen inspelen op individuele leerbehoeften – een stijging ten opzichte van de 22% bij de vorige meting. Daarnaast ziet 33% neutraal tegen deze ontwikkeling aan. Ook wordt AI steeds vaker gezien als een middel om de motivatie van leerlingen te verhogen, bijvoorbeeld door interactieve en speelse leermethoden. Bijna een op de drie respondenten verwacht dat AI de werkdruk voor leraren verlicht.

Tegelijkertijd groeit de kritiek dat scholen achterlopen met de toepassing van AI. Bijna een kwart (24%) beaamt dit expliciet, terwijl 31% noch eens, noch oneens is. Daarnaast vindt een toenemend aantal Nederlanders dat scholen minder moeten focussen op traditionele vakken als schrijven en rekenen, nu AI bepaalde kennis gemakkelijk toegankelijk maakt. Waar een half jaar geleden 9% hiervoor pleitte, is dat nu 14%. In totaal staat bijna 40% van de Nederlanders niet afwijzend tegenover een herziening van het lesaanbod. Het gebruik van AI voor werkstukken en schoolopdrachten blijft voor de meeste respondenten echter een stap te ver.

Het daadwerkelijke gebruik van AI in het onderwijs neemt wel toe: waar in december 2024 nog 13% aangaf dat AI op de school van hun kind werd ingezet, is dat nu opgelopen naar 18%.

Breder maatschappelijk draagvlak

Niet alleen in het onderwijs groeit de acceptatie van AI. Nederlanders waarderen de technologie steeds meer om haar snelheid, efficiëntie en mogelijkheden om oplossingen te bieden. Het privégebruik is toegenomen: één op de zes Nederlanders maakt inmiddels in de vrije tijd gebruik van AI. Zo overweegt 34% AI in te zetten voor persoonlijk stemadvies bij de aanstaande verkiezingen, terwijl 20% ziet hoe AI eenzaamheid kan helpen verminderen door als ‘persoonlijke vriend’ te fungeren. Nog eens 33% staat neutraal tegenover die laatste stelling.

Dieter Möckelmann, expert innovatie in het onderwijs, herkent de verschuiving in perceptie: "Een jaar geleden domineerden vragen als ‘Mag dit wel?’ of ‘Neemt AI mijn baan over?’ Nu zie ik bij scholen en leraren vooral nieuwsgierigheid. AI wordt niet langer gezien als bedreiging, maar als versterking – mits goed toegepast." Volgens Möckelmann dwingt de praktijk scholen tot actie: "Leerlingen gebruiken AI al voor huiswerk, en het lerarentekort maakt innovatie noodzakelijk. Technologie is geen luxe meer, maar een vereiste om het onderwijs flexibeler en toekomstbestendiger te maken."

Pielparadox

Toch waarschuwt hij voor de ‘pielparadox’: "AI kan tijd besparen, maar leraren moeten eerst leren hoe ze het effectief inzetten. Juist die tijd om te experimenteren en te leren ontbreekt vaak. Daardoor blijft het potentieel van AI onbenut – niet door de technologie zelf, maar door een gebrek aan ruimte om ermee te oefenen."

De AI Barometer is een periodiek onderzoek onder Nederlanders van 18 jaar en ouder, dat de houding ten aanzien van AI in het dagelijks leven, op het werk en in het onderwijs meet.