Europese Data Act van kracht: nieuwe regels voor voor toegang tot en controle over data
De Europese Data Act is vanaf vandaag van kracht. De wetgeving introduceert nieuwe regels voor het delen en gebruiken van data binnen de Europese Unie. Data Act moet de toegang tot data verbeteren en gebruikers meer controle geven over hun eigen gegevens. Het toezicht op de naleving van de wet ligt bij de Autoriteit Consument en Markt (ACM).

De Data Act stelt eisen aan fabrikanten en aanbieders van connected producten, zoals apparaten in de auto-industrie en landbouwsector. Zij moeten data die door deze producten wordt gegenereerd beschikbaar stellen aan gebruikers. Die kunnen de data vervolgens delen met derden, zoals reparatiebedrijven of ontwikkelaars van softwareoplossingen. Daarnaast moeten cloudproviders het mogelijk maken om data over te dragen tussen verschillende cloudsystemen en deze met elkaar te koppelen.
Meer inzicht
Voor gebruikers betekent de wet meer inzicht in welke gegevens worden verzameld en hoe deze worden gebruikt. Bedrijven krijgen betere mogelijkheden om data te benutten voor innovatie, maar moeten zich wel houden aan de nieuwe verplichtingen.
Om bedrijven te helpen bij de invoering van de Data Act deelt de ACM de Leidraad Data Delen, die specifiek is gericht op fabrikanten en aanbieders van slimme apparaten. Deze leidraad ligt tot 31 oktober 2025 ter consultatie open voor feedback van bedrijven en gebruikers. Reacties kunnen worden gestuurd naar dataact@acm.nl.
Reactie Elastic
Grace Carter, adviseur overheidszaken bij Elastic, deelt hieronder haar mening over de gevolgen van deze wet. “De implementatie van de EU Data Act betekent een verschuiving naar meer zeggenschap voor gebruikers, met name wat betreft de manier waarop gegevens worden gedeeld en gebruikt. Het geeft consumenten en bedrijven in de EU de rechten om de data die zij genereren te raadplegen, te delen en te verplaatsen. Hierbij ,gelden duidelijke regels over wanneer en hoe gegevens moeten worden gedeeld. Het gaat om flexibiliteit, keuzevrijheid en innovatie. Bedrijven en organisaties zijn nu vrij om zonder problemen van cloudprovider te wisselen, waardoor ze niet meer gebonden zijn aan één leverancier en de beste technologie voor hun behoeften kunnen kiezen. Bedrijven krijgen de mogelijkheid om waarde te halen uit data van verbonden producten en diensten, wat de ambitie van Europa voor een echt datagestuurde economie stimuleert. De uitdaging is dat data versnipperd is. Het gaat om gestructureerde én ongestructureerde data die verspreid zijn over cloud-, on-premises- en hybride systemen. Om de belofte van de EU Data Act waar te maken, hebben organisaties een manier nodig om deze data in bijna realtime te verenigen en te analyseren. Een gemeenschappelijk dataplatform dat verschillende omgevingen integreert en data wereldwijd doorzoekbaar en herbruikbaar maakt,is essentieel om deze kans te benutten.”