Premier Dick Schoof: 'Cyberveiligheid is 'zenuwstelsel' van de samenleving'
Premier Dick Schoof (foto) heeft, bij de opening van de ONE Conference in Den Haag, een indringende oproep gedaan aan de Nederlandse samenleving en het bedrijfsleven. De premier, met een professionele achtergrond als voormalig chef van de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD), benadrukte dat digitale processen het ‘zenuwstelsel’ van de maatschappij zijn geworden. De tijd van uitsluitend bewustwording is voorbij; het is nu tijd voor actie.
Schoof, die eerder dit jaar ook sprak bij de succesvolle NAVO-top in dezelfde stad, stelde dat cyberveiligheid allang niet meer een onderwerp onder de radar is. De recente oorlog in Oekraïne fungeert als een "wake-up call" voor de gehele wereld, nu statelijke actoren steeds vaker actief zijn op het digitale strijdtoneel.
Aanvallen dringen door tot achter de voordeur
De minister-president wees op recente en tastbare incidenten in Nederland zelf, zoals digitale aanvallen op de systemen van het Openbaar Ministerie en het lekken van honderdduizenden medische persoonsgegevens na een hack.
"Meer dan ooit realiseren mensen zich dat digitale processen het zenuwstelsel zijn geworden van onze samenlevingen," aldus Schoof. Hij waarschuwde dat basisvoorzieningen als het water uit de kraan, de stroom uit het stopcontact en betrouwbare verkiezingen niet langer vanzelfsprekend zijn.
Geen taak alleen voor technici: strategische autonomie
Het thema strategische autonomie stond centraal in Schoof's betoog. Hij stelde dat dit begrip niet alleen over grondstoffen of energie gaat, maar in hoge mate ook over digitale veiligheid. Onze samenleving is voor veel digitale processen afhankelijk van internationale, niet-Europese partijen.
Deze afhankelijkheid is, zeker door recente geopolitieke ontwikkelingen, "risicovol of kan dat worden." De premier deed daarom een dringende oproep aan bestuurders en managers:
“Nee, geopolitiek en de invloed daarvan op digitale veiligheid moeten ook in de boardroom de hoogste prioriteit hebben.”
Digitale veiligheid mag niet langer worden geparkeerd bij een paar ingehuurde specialisten.
Oproep tot actie: de samenleving moet weerbaar worden
Schoof stelde dat hoewel de aanwezige cyberspecialisten de voorwaarden scheppen voor een weerbare samenleving, het de samenleving als geheel is die die weerbaarheid moet omarmen.
Hij riep de specialisten op om een sleutelrol te vervullen in de volgende fase: "Nu de awareness er is, wordt het tijd om te handelen." De specialisten moeten bestuurders en managers overtuigen van de urgentie en hen voeden met concrete voorstellen om cyberrisico’s beter beheersbaar te maken.
De premier besloot zijn toespraak met de bekende uitspraak: “The way to be safe is never to be secure.” Veiligheid is volgens hem nooit af, en in de snel evoluerende digitale wereld zal degene die achterover leunt onmiddellijk worden ingehaald.
Meer over cybersecurity
Over Witold Kepinski
