AI-investeringen goed voor 3% van de economische groei in Nederland
Investeringen in kunstmatige intelligentie (AI) gaven de Amerikaanse economie in de eerste helft van 2025 een aanzienlijke stimulans, blijkt uit cijfers van ING. Zonder deze uitgaven zou de groei daar bijna nihil zijn geweest. Met name investeringen in hardware droegen bij aan een stijging van 23% in IT-uitgaven op jaarbasis. In Nederland blijft de groei beperkt tot ruim 3%; de AI-golf hier nog niet zichtbaar is in de investeringscijfers. Deze beperkte stijging vermindert het risico op een economische terugval als het enthousiasme voor AI afneemt, maar betekent ook dat Nederland minder snel kan profiteren van AI-gedreven productiviteitsgroei dan de Verenigde Staten.
Econoom Jason Furman van Harvard University stelt dat de Amerikaanse economische groei in recente kwartalen zonder IT-investeringen in software en hardware bijna nul was geweest. Met name de opkomst van datacenters droeg bij aan deze groei, wat door media als de Financial Times werd geïnterpreteerd als een teken van AI-enthousiasme. Dit roept vragen op over de duurzaamheid van deze groei, aangezien een afname in AI-investeringen de economie zou kunnen raken.

Nederland blijft achter bij VS
In Nederland bedragen IT-investeringen ongeveer 3% van het bruto binnenlands product (bbp), tegenover 6% in de VS. Vooral software-investeringen (2,3% bbp) overheersen hier, terwijl hardware-investeringen (0,7% bbp) achterblijven. De groei van IT-investeringen in de eerste helft van 2025 was in de VS zeven keer zo sterk als in Nederland, wat wijst op een achterstand in infrastructuurontwikkeling.

Zelfs bij correctie voor buitenlandse invoer blijft de impact van IT-investeringen op de Nederlandse economische groei beperkt. Het groeicijfer van 1,4% op jaarbasis in het eerste halfjaar van 2025 verandert niet significant als IT-investeringen buiten beschouwing worden gelaten.

Kansen en risico’s
Hoewel de afhankelijkheid van AI-investeringen in Nederland kleiner is dan in de VS, betekent dit volgens ING ook dat het land minder snel kan profiteren van productiviteitsverbeteringen. Het Draghi-rapport over Europese concurrentiekracht en onderzoek van De Nederlandsche Bank wijzen op het belang van ICT-investeringen voor economische groei. Beperkingen zoals ruimte- en stroomtekorten voor datacenters kunnen de achterstand verder vergroten, wat op lange termijn nadelig is voor de Nederlandse economie.
