Karremans wil van Nederland ‘koploper duurzame digitalisering’ maken

In de brief aan de Kamer schetst Karremans het beeld van een noodzakelijke inhaalslag. Volgens de minister vinden de digitale transitie en de verduurzamingsopgave elkaar nog te weinig. Dit noemt hij een gemiste kans, zeker nu de opkomst van Artificiële Intelligentie (AI) beide ontwikkelingen in een stroomversnelling brengt.

“Versnipperd beleid, een gebrek aan betrouwbare data en beperkte internationale zichtbaarheid belemmeren Nederlandse koplopers,” schrijft Karremans. Het nieuwe programma moet daar verandering in brengen door in te zetten op één centrale aanpak vanuit de Rijksoverheid.

De ‘Twin Transition’

Het kabinet spreekt over een twin transition: digitalisering moet de verduurzaming versterken, maar de digitale sector zelf moet ook schoner. Het actieprogramma richt zich op twee hoofdsporen:

1. De sector zelf vergroenen: Nederland moet Europees koploper worden. Concreet noemt de minister het aanjagen van innovaties voor energie-efficiënte datacenters en het verduurzamen van de eigen IT van de overheid.
2. Digitalisering als motor voor verduurzaming: Technologie moet andere sectoren helpen schoner te worden. Voorbeelden zijn het slimmer benutten van het stroomnet met behulp van AI en de inzet van Digitale Product Paspoorten om circulaire businessmodellen mogelijk te maken.

Samenwerking met bedrijfsleven

Het plan leunt zwaar op publiek-private samenwerking. De Nationale Coalitie Duurzame Digitalisering (NCDD), een samenwerkingsverband vanuit de private sector, is nauw betrokken geweest bij de totstandkoming. Een van de eerste concrete resultaten is de Sustainable IT Impact Assessment, een tool die bedrijven helpt om hun digitale voetafdruk en kansen in kaart te brengen.

De minister benadrukt dat de plannen niet alleen nationaal, maar ook in Brussel opvallen. Volgens Karremans wordt de Nederlandse aanpak in het Europese rapport State of the Digital Decade 2025 inmiddels gezien als een ‘best practice’.

Politieke context

Het actieprogramma is een vervolg op eerdere plannen uit maart en juni 2024 en geeft gehoor aan diverse moties vanuit de Tweede Kamer (onder andere van PvdA/GroenLinks en PvdD) die opriepen tot betere meetmethodes voor CO2-uitstoot van ICT-systemen en concrete energiebesparingsmaatregelen.

Minister Karremans voert de regie over het programma, maar werkt hierin samen met de ministeries van Binnenlandse Zaken, Infrastructuur & Waterstaat en Klimaat & Groene Groei.