TNO test nieuwe generatie mobiele netwerken
TNO rondt in december uitgebreide praktijkproeven af over de werking van de volgende generatie mobiele netwerken, bekend onder de naam LTE (Long Term Evolution). Deze proeven zijn mogelijk gemaakt door de Chinese netwerkbouwer Huawei, die TNO een compleet werkend LTE-netwerk ter beschikking stelde. Voor de resultaten van deze proeven bestaat grote belangstelling vanuit operators, maar ook andere partijen zijn geïnteresseerd.
LTE, dat snelheden belooft van tientallen megabits per seconde download en upload, is in verschillende landen al in gebruik. In Europa zijn in verschillende landen LTE-netwerken operationeel. Huawei bouwde netwerken voor operators in Duitsland, Oostenrijk en Scandinavische landen. Nooit eerder is er een operationeel netwerk beschikbaar gesteld aan een onderzoeksinstelling. Daarmee heeft TNO een primeur. In 3GPP heeft TNO overigens van meet af aan bijgedragen aan de ontwikkeling van de standaard LTE.
‘Eind augustus kregen we hier in Delft een scheepslading aan apparatuur, waar Huawei in korte tijd een operationeel netwerk mee optuigde’, vertellen TNO-experts Paul Tilanus en Hans Schmidt. ‘Op twee TNO-locaties in Delft staan LTE-opstelpunten met elk drie cellen en indoor hebben we er ook twee. Het is een compleet functionerend core-netwerk (EPC), waarop we een paar miljoen klanten zouden kunnen aansluiten. Voor de test zijn dat er overigens maar een stuk of twintig’.
Nieuwe toepassingen
TNO doet een grote variëteit aan proeven. Zowel vanaf vaste plaatsen als vanuit rijdende auto’s doen experts metingen hoe het netwerk presteert. Dat gebeurt bij snelheden van 50 of 100 kilometer per uur, in landelijk gebied, oude wijken en in nieuwbouw, tussen laag- en hoogbouw. ‘We meten onder zeer uiteenlopende omstandigheden wat LTE concreet doet. TNO heeft al langer uitgebreide theoretische kennis van LTE, maar deze metingen zijn van belang om gevalideerde modellen te kunnen maken. Die zijn van belang om mobiele operators te kunnen adviseren, maar ook andere partijen die straks LTE willen aanbieden of ervan gebruik willen maken.
Zo zijn omroepen geïnteresseerd, omdat camerabeelden in HD-kwaliteit draadloos naar de studio zijn te versturen, zonder dat een dure straalverbinding nodig is. Consumenten kunnen uitzending gemist in hoogwaardige kwaliteit op hun smartphone bekijken. ‘Zo zijn er meer domeinen die een beroep kunnen doen op onze kennis’, aldus Tilanus en Schmidt.
Initilligent Netwerk
De experts constateerden niet alleen dat de beloofde snelheden werden gehaald, tot 65 Mbps down en 25 up binnen een bandbreedte van 10 MHz, maar ook hoe de intelligentie in het netwerk functioneerde. Verder blijkt LTE heel flexibel: bij het delen van de capaciteit in een cel door meer gebruikers is de snelheid van de verbinding traploos te verdelen.
‘Basisstations configureren zichzelf automatisch in het netwerk. In de huidige 3G-netwerken gebeurt dat handmatig. Al het data- en spraakverkeer gaat via IP en alle knooppunten in het netwerk hebben hun eigen IP-adres. Dat maakt het beheer een stuk eenvoudiger.’
TNO experimenteert uitgebreid met de grote hoeveelheid parameters die door Huawei zijn gedefinieerd. ‘Dat levert een schat aan kennis op, juist omdat niemand op het idee komt af te wijken van het gebruikelijke. De uitkomsten van deze tests laten we overigens controleren door Huawei om onszelf te behoeden voor foute conclusies’, aldus Tilanus en Schmidt.