prof. dr Theo de Vries van de Universiteit Twente: 'één nationaal anti-fraudebureau kan 4 miljard besparen'
Nederland moet één organisatie krijgen die alle kennis over fraudebestrijding inventariseert, combineert en ontsluit. Dat zegt prof. dr. ir. Theo de Vries, voorzitter van de conferentie Fraude en ICT, die vrijdag in Den Haag werd gehouden. In Groot-Brittannië is zo'n instituut inmiddels een groot succes. Ook Nederland kan door betere samenwerking jaarlijks zeker 4 miljard besparen.
De totale fraude in Nederland bedraagt minimaal 10 miljard euro per jaar. Dat bedrag is verdeeld over negen fraudedomeinen, waaronder belasting-, zorg- en uitkeringsfraude. Het exacte bedrag is niet bekend. Daarvoor ontbreekt het aan betrouwbare meetmethoden. Het nieuw op te richten nationale anti-fraudebureau heeft als eerste taak om die methoden te implementeren. Daardoor worden fraudebewustzijn en handhaving sterk vergroot, aldus De Vries, hoogleraar aan de Universiteit Twente.
"Een van de belangrijkste wapens in de strijd tegen fraude is bewustwording. Dat bereik je om te beginnen door de omvang van het probleem in kaart te brengen. Voordat in Groot-Brittannië de National Fraud Authority werd opgericht, werd het bedrag dat fraude de Britse samenleving kostte, op 12 miljard euro geschat. Dat bleek uiteindelijk zeker 38 miljard te zijn. Er is alle aanleiding om te denken dat er ook in Nederland voor een veel hoger bedrag wordt gefraudeerd dan we nu vermoeden. Die kennis is van groot belang om organisaties in beweging te krijgen."
Toepassing van ICT
Voor een effectieve aanpak is vervolgens vooral samenwerking nodig. Nu probeert iedere sector voornamelijk de eigen aanpak te optimaliseren. Best practices worden daardoor niet gedeeld, van coördinatie is nauwelijks sprake. Een nationaal anti-fraudebureau heeft als belangrijkste taak om alle kennis centraal te ontsluiten, voor zowel publieke als private partijen. Samen met de toepassing van ICT kan zo naar schatting 4 à 5 miljard aan fraude worden voorkomen, aldus De Vries.
"Alleen faillissementsfraude kost de samenleving al 1,7 miljard per jaar. Daarvan wordt nu slechts 2 procent opgelost. Met de inzet van zogenoemde neurale netwerken neemt dat toe tot 30 procent. Worden daaraan ook de gegevens van de Belastingdienst toegevoegd, dan is ongeveer de helft oplosbaar. Dat betekent dat alleen al binnen dit domein 800 miljoen per jaar bespaard kan worden. Binnen de overige acht domeinen zijn vergelijkbare bedragen haalbaar."
Tijdens de conferentie Fraude en ICT stond vooral de ontwikkeling van een overkoepelende anti-fraudestrategie centraal. De conferentie werd georganiseerd door de Stichting Toekomstbeeld der Techniek samen met de Universiteit Twente. Ter ondersteuning van de conferentie is het rapport 'Fraude Loont' vervaardigd. De deelnemers waren topmensen uit bedrijfsleven, overheid, politiek en wetenschap. Een van de keynote-speakers was Edward Nkune, directeur Kennis van de Britse National Fraud Authority.