De fabriek van de toekomst: Operational Excellence in 2035

De weg naar Operational Excellence verloopt in fases. In de komende vijf jaar ligt voor veel bedrijven de focus op digitaliseren en standaardiseren. Over tien jaar zullen steeds meer fabrieken grotendeels zelfsturend zijn. In deze blog nemen we je mee in alle stappen die daartussen liggen en laten we je zien wat dat concreet betekent voor mensen, processen en technologie.

Vijf jaar vooruit: digitaliseren en standaardiseren

Laten we eerst eens kijken naar hoe het er de komende vijf jaar uit zal gaan zien. De focus ligt op het leggen van een stevig fundament. Bedrijven investeren in het digitaliseren van processen, standaardiseren waar mogelijk, en het automatiseren van repeterende taken. Datagedreven besluitvorming, realtime inzicht via dashboards en voorspellend onderhoud zijn dan breed toegepast.

De backoffice is deels geautomatiseerd, dashboards bieden realtime inzicht en medewerkers sturen op afwijkingen in plaats van processen handmatig bij te houden. De fabriek wordt slimmer en efficiënter, maar mensen blijven nog onmisbaar in het dagelijkse proces. Operational Excellence is in deze fase vooral: grip krijgen, versimpelen en datagedreven werken stimuleren.

Tien jaar vooruit: zelfsturend en toekomstbestendig

Na deze fase van digitalisering ontstaan fabrieken die niet alleen slim zijn, maar grotendeels ook zelfsturend. Orders worden end-to-end afgehandeld met minimale menselijke tussenkomst. Met Artificial Intelligence (AI) worden afwijkingen geanalyseerd en planningen geoptimaliseerd. Ook helpt AI bij het maken van strategische keuzes. Predictive systemen zorgen ervoor dat machines precies op tijd worden onderhouden. Mensen grijpen alleen nog in bij uitzonderingen en focussen zich verder op innovatie, verbetering en regie.

De productie-omgeving is duurzaam, schaalbaar en extreem flexibel. Productielijnen zijn modulair en snel aanpasbaar. Klanten krijgen maatwerk zonder vertraging, en bedrijven kunnen razendsnel inspelen op marktveranderingen. Operational Excellence is geen streven meer, maar de standaard.

Menselijk handelen: van routine naar regie

De ontwikkeling in de komende 10 jaar betekent ook een fundamentele verandering in de rol van medewerkers in de fabriek. In de fabriek van 2035 is de backoffice grotendeels geautomatiseerd. Orders komen digitaal binnen, worden automatisch gepland en toegewezen aan machines, en na productie direct verzonden en gefactureerd, inclusief serienummerinformatie. Niek Geene, consultant bij Quinso: ‘De backoffice zal ten opzichte van vandaag voor 50% geautomatiseerd is. Mensen worden vooral nog betrokken als er iets misgaat.’

Dat betekent dat medewerkers niet meer bezig zijn met lijstjes afwerken, maar juist ingrijpen bij uitzonderingen. Rick Konings, eveneens consultant bij Quinso: ‘Wat vroeger routinewerk was, gebeurt straks automatisch. Medewerkers krijgen meldingen wanneer er écht iets aan de hand is. Ze worden meer regisseur dan uitvoerder.

De fabriek: slimmer, sneller en schaalbaarder

In de toekomst zien we een fabriek die volledig verbonden is: machines, sensoren en systemen communiceren continu met elkaar via een centrale cloudomgeving. Dankzij AI en real time analytics kunnen bedrijven real-time processen monitoren en bijsturen. Predictive maintenance zorgt ervoor dat machines onderhouden worden vóórdat ze stuk gaan. En digital twins – digitale replica’s van productielijnen – maken het mogelijk om verbeteringen eerst virtueel te testen.

Wat vandaag nog hightech lijkt, kan over een jaar of tien de standaard zijn. Denk aan automatische kwaliteitscontroles via AI-vision, cobots die veilig samenwerken met mensen, of augmented reality-brillen die monteurs begeleiden bij complexe taken. Het resultaat: minder fouten, minder verspilling en een hogere output.

Operational Excellence als mindset

Het is echter goed je te realiseren dat Operational Excellence niet alleen om techniek draait. Het vraagt ook om een fundamentele verandering in mindset. Veel bedrijven zijn nu nog gewend om uitzonderingen te bouwen op uitzonderingen, ieder met een eigen ‘Excel-held’. Niek Geene: ‘De kernvraag is: voegen deze uitzonderingen echt waarde toe? Zo niet, dan is het tijd om ze los te laten.’

Bedrijven die slagen in deze transformatie, omarmen standaardisatie en sturen op data. Ze durven processen te herontwerpen, teams op te leiden en silo’s af te breken. De rol van leiderschap is hierin cruciaal. Operational Excellence wordt dan geen IT-project, maar een strategisch speerpunt.

Wendbaarheid als concurrentievoordeel

De markt vraagt in de toekomst, maar zeker ook nu al, om snelheid, flexibiliteit en maatwerk. Klanten verwachten gepersonaliseerde producten, geleverd binnen enkele dagen, zonder concessies in kwaliteit of duurzaamheid. Als productiebedrijven moet je dus niet alleen efficiënt zijn, maar ook snel kunnen reageren en je aanpassen.

Technologie maakt dat mogelijk. Met cloud-gedreven software en standaardprocessen kunnen bedrijven sneller schakelen. Dankzij end-to-end inzicht, van klantvraag tot levering, kunnen beslissingen sneller en beter onderbouwd worden genomen.

Duurzaamheid is noodzaak

Naast technologische vooruitgang wordt duurzaamheid in 2035 een minimale vereiste. Het is tegen die tijd niet langer een onderscheidende factor, maar een keiharde basisvoorwaarde. Energie-efficiëntie, circulair ontwerpen en een minimale ecologische voetafdruk zijn essentieel. Bedrijven die nu al investeren in verduurzaming, zijn straks klaar voor strengere regelgeving en een kritischere klant.

Bovendien sluiten duurzaamheid en Operational Excellence naadloos op elkaar aan. Minder verspilling, slimmere processen en kortere doorlooptijden dragen bij aan zowel winstgevendheid als milieu-impact.

De rol van technologiepartners

De weg naar 2035 begint vandaag, met het bouwen aan een digitale basis. En dat doe je niet alleen. Met SAP S/4HANA Cloud leggen productiebedrijven het fundament voor automatisering, AI en schaalbaarheid. Konings benadrukt: ‘80% van een S/4HANA-project is change management. Het systeem werkt. De uitdaging zit in het meenemen van mensen.’

Daarom is het belangrijk om te werken met partners die niet alleen de technologie begrijpen, maar ook de businesscontext kennen. Succesvolle projecten starten immers niet bij IT, maar bij de werkvloer: daar waar processen écht veranderen.

Klaar voor de toekomst

Operational Excellence in 2035 vraagt om visie, lef en samenwerking. Om technologie slim in te zetten, processen continu te verbeteren en mensen centraal te blijven stellen. Bedrijven die daar vandaag al stappen in zetten, bouwen niet alleen aan een efficiënte fabriek, maar ook aan een organisatie die klaar is voor de toekomst.

Is jouw productieproces klaar voor 2035?

Operational Excellence begint met inzicht, vraagt om integratie en eindigt nooit. Het is een continu proces van verbeteren, automatiseren en blijven nadenken over waarde en meerwaarde.

De bedrijven die nu investeren in een toekomstgerichte aanpak – zowel technologisch als organisatorisch – zijn de winnaars van morgen.

Wil jij de volgende stap zetten op het gebied van Operational Excellence en overweeg je daarin de stap naar een nieuw ERP, kom dan naar de Masterclass die wij, samen met SAP en Koninklijke De Kuyper, hierover geven.

Meer informatie over deze Masterclass vind je hier.

Door: Quinso