Martijn Kregting - 13 april 2023

EDPB wil bevoegdheid tot data delen geschrapt zien uit regulering witwasbestrijding

De Europese privacy-toezichthouders, verenigd in de European Data Protection Board (EDPB), zijn bezorgd over op aanzienlijke risico’s voor privacy en gegevensbescherming in een wetsvoorstel over de bestrijding van witwassen en terrorismefinanciering. Zij uiten hun zorgen in een brief aan de Europese medewetgevers. In Europees verband wordt op dit moment namelijk gesproken over de opvolger van de huidige anti-witwasrichtlijn.

EDPB wil bevoegdheid tot data delen geschrapt zien uit regulering witwasbestrijding image

In de brief, aangenomen door de EDPB, roepen de privacy-toezichthouders op om bepaalde bepalingen niet op te nemen in de uiteindelijke wet. Door deze door de Raad voorgestelde bepalingen zouden private bedrijven en publieke instanties persoonsgegevens met elkaar kunnen delen. Het gaat hier om het op grote schaal delen van transacties en persoonsgegevens die zijn verzameld voor klantonderzoeken en transactiemonitoring.

'Ernstige zorgen'

De EDPB uit ernstige zorgen over de rechtmatigheid, noodzaak en evenredigheid van de voorstellen. De Europese privacy-waakhond vreest dat de voorstellen zeer waarschijnlijk zullen leiden tot buitenproportionele gegevensverwerkingen.

De risico’s voor burgers zijn ernstig, en de gegevensverwerking kan aanzienlijke impact hebben op mensen. Zij kunnen bijvoorbeeld op zwarte lijsten terechtkomen en uitgesloten worden van financiële diensten. De EDPB dringt er dan ook op aan om deze bepalingen niet op te nemen in het definitieve voorstel van de wet.

Bezwaren tegen wetsvoorstel

De brief van de EDPB volgt op eerder geuite zorgen (mei 2022) over de nieuwe Europese wetsvoorstellen. De Autoriteit Persoonsgegevens (AP), ook onderdeel van de EDPB, heeft eerder (in 2021 en 2020) ook al bezwaar gemaakt tegen zulke bepalingen in het Nederlandse wetsvoorstel plan van aanpak Witwassen. "Fijn dat binnen Europa de neuzen dezelfde kant op staan wat betreft de antiwitwas-wetgeving", stelt AP-bestuurder Katja Mur.

Vorig jaar had Mur al geschetst welke impact witwasregulering kan hebben op privacy. "In jouw betaalgegevens is te zien dat jij een drankje hebt afgerekend in een gaybar of dat jij een factuur van een therapeut hebt betaald. Hele normale zaken, die helaas nog steeds soms tot vervelende reacties leiden. Dat is een indringende kijk in je leven en heeft niets met witwassen of terrorismefinanciering te maken. Dat moet alleen mogen als het écht nodig is. En er moet alles aan gedaan worden om die gegevens niet op straat te laten belanden."