AP wil opheldering van vijf gemeenten over inzet fraude-algoritme

De toezichthouder stelt dat uit mediaberichten en signalen van de FNV een zorgelijk beeld naar voren komt, wat aanleiding is om opheldering te vragen aan de betrokken gemeenten. De fraudescorekaart is een geautomatiseerd systeem dat bijstandsgerechtigden een score toekent op basis van persoonlijke kenmerken. Denk hierbij aan beroep, woonwijk en opleidingsniveau. De score moet aanduiden of bij mensen een hogere kans op fraude bestaat.

In strijd met AVG

Eerder oordeelde de rechter dat het gebruik van een dergelijk systeem in strijd is met de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG). De Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) riep op het gebruik van het systeem te staken. De vijf gemeenten die nu opheldering moeten geven zouden het algoritme desondanks zijn blijven gebruiken. Pas na kritische berichten in de media stopten zij hiermee.

Monique Verdier, vicevoorzitter AP: 'Veel zaken lopen uitsluitend via de overheid. Daarin heb je als burger geen keuzevrijheid. Je bent daardoor gedwongen gegevensverwerkingen van de overheid te ondergaan. Juist daarom moet je er blind op kunnen vertrouwen dat dit netjes gebeurt. Dat de overheid niet onnodig informatie over jou opslaat en verwerkt. En dat discriminatie geen rol speelt in jouw contact met de overheid.'

De AP wil opheldering van de gemeenten. Zij krijgen twee maanden de tijd te rapporteren aan de AP over hun werkwijze. Zij moeten hierbij onder meer het advies opnemen van hun de functionaris gegevensbescherming (FG). Ook moeten zij aangeven wat zij destijds met dit advies hebben gedaan. De AP wil ook weten of burgers financiële schade hebben geleden, en zo ja hoeveel. Ook moeten gemeenten aangeven wat zij aan eventuele schade gaan doen. Op basis van de rapportage van gemeenten besluit de AP of vervolgacties nodig zijn.