Witold Kepinski - 18 januari 2024

Groeitempo IT-dienstensector blijft hoger dan dat van de economie als geheel

De hooggespannen verwachtingen rond generatieve AI vertalen zich nog niet in hogere groei of een kleiner arbeidstekort in de Nederlandse IT-dienstensector. De groei neemt in 2023 en ook in 2024 af ten opzichte van 2021 en 2022, jaren waarin deze uitzonderlijk hoog was. Generatieve AI kan hierin nog geen hulp bieden omdat enterprise software-pakketten – ter ondersteuning van alle processen binnen een bedrijf - pas net gelanceerd zijn of nog gelanceerd moeten worden. Daarnaast duurt implementatie enige tijd. Ook voor het arbeidstekort biedt generatieve AI nog geen soelaas. Hoewel er een tekort is aan developers, lijkt het schrijven van code nog niet vervangen te zijn door zogeheten Large Language Models, een vorm van AI die eigen output kan genereren. Toch wordt 2024 een goed jaar voor de IT-dienstensector door de groei van digitalisering bij bedrijven, maar met betrekking tot generatieve AI wordt het een opstartjaar. Dat blijkt uit een verschenen onderzoek van ING Research.

Groeitempo IT-dienstensector blijft hoger dan dat van de economie als geheel image

IT-dienstensector groeit nog altijd sneller dan het BBP

De IT-dienstensector groeit in 2023 en 2024 naar verwachting met 2,5% en 3,0% respectievelijk. Daarmee daalt het groeitempo ten opzichte van 2021 en 2022, waarin de coronapandemie zorgde voor snelle adoptie van digitale producten en diensten. Toch groeit de sector nog altijd een stuk harder dan het BBP. Dat is niet gek, want de digitalisering van de economie gaat onverminderd door. West-Europese bedrijven zullen ook dit jaar hun ICT-uitgaven weer vergroten met zo’n 5 procentpunt ten opzichte van 2023 voorspellen Gartner en IDC. Deze groei wordt met name gedreven door cybersecurity en uitgaven aan cloudinfrastructuur.

“Hoewel generatieve AI in 2024 nog niet voor extra volumegroei of een oplossing voor het arbeidstekort zorgt, blijft de IT-sector een belangrijke groeimotor voor de Nederlandse economie,” zegt Diederik Stadig sectoreconoom technologie bij ING.

Het arbeidstekort blijft de belangrijkste uitdaging
Het arbeidstekort zorgt ervoor dat de groei van de sector geremd wordt. Weliswaar steeg het aantal arbeidsuren in 2023 met zo’n 3%, maar afgaande op het hoge percentage bedrijven dat het personeelstekort als de belangrijkste belemmering voor groei ziet had die groei hoger uit kunnen vallen als de mensen er waren geweest. Aan het einde van 2023 gaf maar liefst 44% van de ondernemers aan dat het personeelstekort de belangrijkste belemmering is voor groei. Dat is een stuk lager dan de piek eind 2022 (58%), maar nog altijd erg fors. Het vinden van goede arbeidskrachten blijft dus een structurele uitdaging in de IT-sector. Er is met name een groot tekort aan developers en hoewel code schrijven met generatieve AI snel, gemakkelijk en vaak al goed gaat, voelen veel bedrijven zich nog niet zeker genoeg om hun zoektocht naar nieuwe developers af te blazen. Ook in dit opzicht maakt generatieve AI in 2024 nog niet het verschil.

Aantal fusies en overnames in IT-dienstensector halveerde in 2023
De IT-dienstensector is de afgelopen jaren snel geconsolideerd als gevolg van hoge winsten, de mogelijkheden om schaalvoordelen te creëren en lage rentes gunstig voor overnamefinanciering. In 2023 zette de consolidatie door, maar in een veel lager tempo dan voorheen: het aantal fusies en overnames halveerde bijna. In de eerste drie kwartalen van 2023 vonden er in de IT-dienstensector 43% minder fusies en overnames plaats dan in 2022. Die daling was groter dan die van de hele economie waar ongeveer 30% procent minder fusies en overnames plaatsvond. De daling van M&A-activiteit kwam dus niet louter door hogere rentes, maar is ook een correctie op erg hoge M&A volumes in de afgelopen jaren. Voor 2024 verwachten we dat het aantal transacties zal toenemen ten opzichte van 2023, maar onder het niveau van 2022 blijft.