Witold Kepinski - 24 mei 2025

ICT-systemen Rijksoverheid blijven kwetsbaar: Algemene Rekenkamer dringt aan op actie

De Algemene Rekenkamer heeft in haar jaarlijkse 'Staat van de rijksverantwoording 2024' opnieuw kritische kanttekeningen geplaatst bij de staat van de ICT-systemen binnen de rijksoverheid. Hoewel er enkele positieve ontwikkelingen zijn, zoals de inzet van algoritmes bij de Belastingdienst en het UWV, blijft de basis op veel plekken kwetsbaar door verouderde systemen en versnipperde inkoopprocessen. De Rekenkamer benadrukt de cruciale rol van risicobeheersing op dit gebied.

ICT-systemen Rijksoverheid blijven kwetsbaar: Algemene Rekenkamer dringt aan op actie image

Het rapport wijst op een "lappendeken" aan financiële IT-systemen, wat de complexiteit en kwetsbaarheid vergroot. Dit leidt tot onvolkomenheden die ernstige gevolgen kunnen hebben. Zo wordt genoemd dat door onjuiste tenaamstellingen in de strafrechtketen bij het Ministerie van Justitie en Veiligheid mogelijk daders hun straf ontlopen.

De Rekenkamer moedigt het kabinet en parlement aan om de kansen van AI en algoritmes verantwoord te benutten. Ze adviseren de voorbeelden van de Belastingdienst en het UWV te volgen om zo een beter presterende en efficiëntere overheid te creëren, met meer waarde voor burgers en bedrijven.

Naast de technologische uitdagingen speelt personeelskrapte ook een rol in de ICT-problematiek. De noodzaak voor specialistische ICT-kennis en de inzet op tijdelijke ICT-projecten worden genoemd als belangrijke oorzaken voor het overschrijden van de norm voor externe inhuur.

Inkoopprocessen

Het rapport wijst verder op het belang van het uniform toepassen van uitvoeringstoetsen bij nieuwe wetgeving, waarbij uitvoeringsorganisaties de mogelijkheid moeten krijgen om een 'rode kaart' uit te delen bij onuitvoerbaarheid. Dit om te voorkomen dat plannen worden gemaakt die in de uitvoering stranden, mede door ICT-gerelateerde problemen.

Hoewel het rapport de namen Logius en SSC-ICT niet expliciet noemt in relatie tot specifieke bevindingen over ICT-inhuur, zijn dit wel cruciale partijen binnen de rijks-ICT. De algemene aanbevelingen over het op orde brengen van de ICT-basis, het benutten van nieuwe technologieën en het stroomlijnen van inkoopprocessen zijn direct relevant voor hun functioneren en de uitdagingen waar zij voor staan in de uitvoering van de rijks-ICT. De Algemene Rekenkamer benadrukt de noodzaak om de basis op orde te brengen en te zorgen voor een duurzame en weerbare overheid.

DIC Security Day BW tm 1 juli 2025 EGP 06/05/2025 t/m 03/06/2025 BW
Gartner BN tm 12-11-2025 - 1