Europese ‘Data Space’ moet nieuwe cultuur van Holocaustherdenking creëren
Een consortium onder leiding van de Jewish Heritage Network (JHN) werkt aan de ontwikkeling van de European Memory Data Space (EMDS), een innovatief digitaal platform dat als basis moet dienen voor de herinneringscultuur van de Holocaust in de 21e eeuw. Het project, dat gefinancierd wordt door de Europese Commissie, heeft als doel archieven, onderzoeksinstellingen en herdenkingsprojecten door heel Europa met elkaar te verbinden.
De lancering van het project vond plaats tijdens een evenement in het Nationaal Holocaust Museum in Amsterdam, waar experts de eerste stappen zetten naar een ‘blueprint’ voor de dataomgeving zo meldt Topsector ICT op basis van een bericht van CoE-DSC.
Technologie als antwoord op vervagende herinneringen
Nu de laatste directe getuigen van de Holocaust op leeftijd komen, verandert de manier waarop de maatschappij zich deze gebeurtenis herinnert. Volgens Pavel Kats, medeoprichter van Jewish Heritage Network, is dit een cruciale overgang. "Het verandert van een gebeurtenis die nog in de herinnering van mensen leeft, naar een gebeurtenis waar je alleen nog over kunt lezen in boeken," aldus Kats.
Om hierop een antwoord te bieden, wil JHN technologie en innovatie inzetten. Het EMDS-project zal een 'data space' creëren, een gezamenlijke digitale infrastructuur die duizenden databronnen over de Holocaust toegankelijk maakt en met elkaar verbindt. Het doel is om een betrouwbaar en gestandaardiseerd ecosysteem te bouwen waarin data verantwoord en veilig gedeeld kan worden, terwijl de eigenaars de soevereiniteit over hun gegevens behouden.
Juridische en technische uitdagingen
Het opzetten van de EMDS is echter geen eenvoudige opgave. Yekaterina Travkina, consultant bij INNOPAY en betrokken bij het project, benadrukt de complexiteit van de materie. "Er zijn zoveel tools en manieren om een data space te operationaliseren, de vraag is: waar begin je?" De gemeenschap moet fundamentele vragen beantwoorden over de architectuur, regelgeving en governance. Dit is extra gevoelig, aangezien Holocaustdata onderhevig is aan tal van wetten en regels met betrekking tot privacy.
Een belangrijke uitdaging is het vinden van een juiste balans tussen de verschillende initiatieven op het gebied van datasamenwerking in Europa. Organisaties zoals de International Data Spaces Association (IDSA), Gaia-X, en de Data Spaces Support Centre (DSSC) waren bij de aftrap aanwezig om kennis te delen en interoperabiliteit te bevorderen.
Pavel Kats benadrukt dat de succes van het project afhangt van de betrokkenheid van de gemeenschap. "We moeten partnerschappen aangaan en actief met anderen samenwerken. Dit project staat of valt met de betrokkenheid van de community."
Als vervolg op de aftrap wordt er op 8 oktober een nieuw evenement georganiseerd in samenwerking met Europeana en het Netwerk Digitaal Erfgoed, met een focus op de data zelf.
Meer over data
Over Witold Kepinski
