Wouter Hoeffnagel - 17 november 2025

Gebruikersorganisaties pleiten voor digitale strategische autonomie

In aanloop naar de Frans-Duitse top van 18 november hebben vier toonaangevende Europese verenigingen van professionele digitale gebruikers een gezamenlijke verklaring uitgebracht. Beltug (België), Cigref (Frankrijk), CIO Platform Nederland (Nederland) en VOICE (Duitsland) roepen de lidstaten en Europese instellingen op om voluit hun verantwoordelijkheid te nemen voor een passend overheidsbeleid dat de maatschappij en economie dient en de digitale strategische autonomie en Europese soevereiniteit waarborgt.

Gebruikersorganisaties pleiten voor digitale strategische autonomie image

De verenigingen, die Chief Information Officers (CIO's) en andere leiders vertegenwoordigen van bedrijven en economische actoren, benadrukken dat soevereiniteit een fundamenteel kenmerk van staten is. Europa moet een concurrerende, duurzame en open economie opbouwen waarin de Europese digitale industrie haar rechtmatige plaats heeft.

Alarmerende afhankelijkheid en investeringskloof

Volgens een studie van Asteres (april 2025) wordt de digitale afhankelijkheid van Europa op het gebied van B2B-software en clouddiensten geschat op ongeveer € 264 miljard in 2025. Zonder ingrijpen kan dit bedrag in 2032 oplopen tot € 500 miljard. De verenigingen waarschuwen: "Europa kan en mag niet de industriële prooi van andere continenten worden. In het tijdperk van kunstmatige intelligentie kunnen we niet langer toeschouwers blijven." Zij dringen aan op het dichten van de investeringskloof die de productieve en innovatieve economie verzwakt.

Zeven speerpunten voor de top

De gezamenlijke verklaring formuleert zeven cruciale standpunten voor de Frans-Duitse top en de bredere Europese agenda:

  1. 'Omnibuspakket' voor reguleringsvereenvoudiging: Er is behoefte aan ambitieuze harmonisatie en stroomlijning van het digitale regelgevingskader. De huidige complexiteit en overlap leggen een onevenredige last op bedrijven. De roep is om juridische duidelijkheid, organisatorische samenhang en de eliminatie van overbodige teksten om een echte Europese Digitale Eengemaakte Markt te creëren.
  2. Europese voorkeur bij overheidsopdrachten: De ondertekenaars pleiten voor een duidelijke Europese voorkeur bij overheidsaanbestedingen. Dit wordt niet gezien als protectionisme, maar als een strategische oriëntatie om de digitale dienstensector van Europa te versterken. Overheidsopdrachten moeten een belangrijk instrument voor het industriebeleid worden, dat de vraag naar Europese technologieën stimuleert.
  3. De soevereine cloud en vertrouwd Europees cloudbeleid: Digitale soevereiniteit vereist controle over cruciale infrastructuren, met name de cloud. Er is massale investering nodig om een vertrouwd Europees cloudecosysteem te ontwikkelen, waarbij Europese data veilig en soeverein binnen de Europese rechtsruimte blijven. De revisie van de Cybersecurity Act (CSA) en de evolutie van het EUCS-certificeringsschema moeten leiden tot een bindend label dat immuniteit tegen extraterritoriale wetgeving garandeert.
  4. Mededingingsrecht en gedrag van dominante spelers: Er is dringend behoefte aan strengere handhaving van het Europese mededingingsrecht, met name door de Europese Commissie, om misbruik door dominante spelers in de B2B-sector tegen te gaan. De Digital Markets Act (DMA) moet strikt worden uitgevoerd, en grote wereldwijde technologieleveranciers moeten als gatekeepers worden aangewezen wanneer zij oneerlijke voorwaarden opleggen.
  5. Betrouwbare kunstmatige intelligentie: AI vereist een verantwoord en betrouwbaar governanceraamwerk. Modellen moeten op Europese computerinfrastructuur draaien, intellectuele eigendomsrechten respecteren, en soevereiniteit over trainingsdata waarborgen.
  6. Digitale Gemeenschappelijke Goederen (Digital Commons): De verenigingen steunen de oprichting van een European Digital Infrastructure Consortium (EDIC) voor de ontwikkeling van digitale gemeenschappelijke goederen (open-source oplossingen). Dit bevordert interoperabiliteit, transparantie en innovatie binnen Europa.
  7. Digitale Identiteit: Een robuuste, betrouwbare Europese digitale identiteit wordt gezien als de fundamentale laag van nationale en Europese soevereiniteit. Dit moet veiligheid en privacy garanderen, interoperabiliteit tussen lidstaten verzekeren, en de strategische autonomie en cohesie in de digitale ruimte versterken.

De verklaring wordt afgesloten met een krachtige oproep aan Frankrijk en Duitsland, de Commissie en het Parlement, om tijdens deze top een gedeelde definitie van het concept digitale soevereiniteit overeen te komen om de richtlijnen concrete slagkracht te geven.

Ondertekend door:

  • Claude Rapoport, President van Beltug, België
  • Emmanuel Sardet, President van Cigref, Frankrijk
  • Martijn Koning, President van CIO Platform Nederland, Nederland
  • Hans-Joachim Popp, Groepslid van de Raad van VOICE e.V., Duitsland
Outvie Dag van de CDO BW + BN Nextnovate Gen AI At Work BW + BN
Outvie Dag van de CDO BW + BN