ACM houdt vanaf vandaag toezicht op naleving van Data Act
De Autoriteit Consument & Markt (ACM) is sinds 21 november bevoegd om toezicht te houden op de naleving van de Europese Data Act. Deze wet versterkt de positie van gebruikers door hen meer controle te geven over gegevens uit slimme apparaten en vergemakkelijkt het wisselen tussen cloudproviders. Daarnaast worden clouddiensten beter met elkaar verbonden, wat concurrentie en innovatie kan stimuleren.
De ACM benadrukt het belang van bewustwording bij bedrijven en consumenten over de rechten en plichten uit de Data Act. Naast voorlichting kan de toezichthouder handhavend optreden waar nodig.
Toegang tot data en interoperabiliteit
De Data Act biedt gebruikers meer mogelijkheden om data uit slimme apparaten te delen met gekozen partijen. Denk aan gegevens van zonnepanelen, auto’s of andere apparaten die voorheen vaak alleen toegankelijk waren voor fabrikanten. Zo kan een autobezitter voortaan zelf bepalen met welke garage reparatiedata worden gedeeld, zonder afhankelijk te zijn van de merkdealer.
Daarnaast moet de wet barrières wegnemen die het overstappen tussen cloudaanbieders bemoeilijken. Gebruikers kunnen diensten makkelijker combineren door verbeterde interoperabiliteit.
Toezicht en aanpassingen
De ACM houdt toezicht op Nederlandse cloudaanbieders en leveranciers van slimme apparaten. Belangrijke aandachtspunten zijn transparantie over verzamelde gegevens en de wijze waarop toegang wordt verleend. In 2026 volgt voorlichting en onderzoek naar de naleving van informatieverplichtingen. Ook voert de ACM gesprekken met de cloudsector over mogelijke overstapdrempels.
Een recent voorstel van de Europese Commissie, de Digitale Omnibus, kan kleine aanpassingen aan de Data Act met zich meebrengen. Als dit wordt aangenomen, past de ACM haar toezicht aan en informeert zij marktpartijen tijdig.
Ondersteuning en meldingen
Om bedrijven te helpen, publiceerde de ACM in september een conceptleidraad over de Data Act, die ter consultatie is voorgelegd. Consumenten en bedrijven die vermoeden dat hun rechten worden geschonden, bijvoorbeeld bij gebrek aan toegang tot data of overstapbelemmeringen, kunnen dit melden bij de ACM.
De toezichthouder werkt samen met Europese collega’s en in Nederland met de Autoriteit Persoonsgegevens (AP). De AP houdt toezicht op aspecten die raken aan de AVG, zoals klachten over het delen van persoonsgegevens of verzoeken van overheden in noodsituaties.
Meer over data
Over Wouter Hoeffnagel
