Kamer: 'Ingrijpen Karremans bij Nexperia verdiende niet de schoonheidsprijs'
De Tweede Kamer toont meer begrip voor het optreden van demissionair minister Hans Vijlbrief Karremans (Economische Zaken) in de kwestie rond chipfabrikant Nexperia. Hoewel zijn aanpak 'de schoonheidsprijs niet verdiende' en 'misschien anders had gemoeten', accepteert een meerderheid zijn argumenten dat zonder ingrijpen cruciale kennis dreigde weg te lekken en de leveringszekerheid in gevaar kwam.
Dit meldt de NOS. Karremans greep eind september in bij Nexperia, een chipbedrijf met het hoofdkantoor in Nijmegen en productielocaties voornamelijk in China. Hij gebruikte daarvoor een nooit eerder toegepaste wet uit 1952. Kort daarna zette een rechter de Chinese directeur van Nexperia uit zijn functie, waarna China woedend reageerde met een volledig exportverbod voor Nexperia-chips. Dit leidde tot onrust bij Europese bedrijven, met name in de auto-industrie, die afhankelijk zijn van deze chips.
Vertrouwelijke briefing
Volgens Karremans waren staatsnoodrecht en nationalisatie de enige alternatieven. Hij koos daar bewust niet voor, omdat hij 'de krantenkoppen al voor zich zag'. Voor het debat zijn Kamerleden bijgepraat in een vertrouwelijke briefing, waar Volt-leider Laurens Dassen en GroenLinks-PvdA-Kamerlid Rens Raemakers (van der Lee) niet aan deelnamen. Zij vonden dat vertrouwelijke informatie hun controlerende taak zou beperken.
Raemakers verweet andere Kamerleden tijdens het debat "met meel in de mond" te spreken. VVD-Kamerlid Dilan Yeşilgöz-Martens, die wel bij de briefing was, deelde geen details maar concludeerde: "We zijn in vertrouwen bijgesproken en het ziet ernaar uit dat we bijna voor een voldongen feit zijn geplaatst." CU-Kamerlid Don Ceder zei te denken dat Karremans "gerechtvaardigd aan de noodrem" had getrokken.
Wel waren er nog altijd kritische vragen, met name over de wijze waarop werd ingegrepen. Zo wilde Dassen weten waarom Europese partners niet waren betrokken. Karremans zegt deze vraag te begrijpen, maar benadrukt dat snel handelen noodzakelijk was en dat 'de kring zo klein mogelijk moest blijven'. "Naarmate je meer mensen betrekt, neemt het risico toe dat informatie bij de verkeerde partijen komt." Op de vraag of hij had moeten wachten op de rechtsgang, antwoordde Karremans dat hij daar geen bemoeienis mee had. Ook ontkende hij "absoluut druk van de Amerikanen".
Afhankelijkheid van China is bron van zorgen
Er heerst in de Kamer brede bezorgdheid over de toekomst van Nexperia en de Europese afhankelijkheid van China. Dassen wijst erop dat de gang van zaken laat zien 'hoe afhankelijk we zijn geworden van China'. Door verschillende partijen zijn voorstellen ingediend om te onderzoeken wat in Europees verband kan worden gedaan. Ook andere EU-landen maken zich zorgen, en de wens om zelf chips te produceren groeit om de afhankelijkheid van landen als China te verminderen.
Half november schortte Karremans het ingrijpen bij Nexperia op om de relatie met China te verbeteren. Kamerleden zijn ontevreden dat hij kort daarvoor in een Britse krant nog had gezegd: "I would do it all again." Karremans erkent dat hij 'zeker dingen anders had kunnen aanpakken' en dat het interview 'ongelukkig is uitgepakt'.