Witold Kepinski - 16 december 2025

EU-modelcontracten om implementatie Data Act te vereenvoudigen

De Europese Commissie heeft een reeks niet-bindende modelcontracten en standaardclausules gepubliceerd om bedrijven te ondersteunen bij de naleving van de Data Act. De documenten zijn specifiek ontworpen om het mkb te helpen bij het maken van afspraken over datatoegang en het overstappen tussen clouddiensten.

EU-modelcontracten om implementatie Data Act te vereenvoudigen image

De Data Act stelt nieuwe regels voor wie de data mag gebruiken die door verbonden apparaten (IoT) wordt gegenereerd. Om de juridische complexiteit en kosten voor bedrijven te verlagen, biedt de Commissie nu kant-en-klare bouwblokken voor contracten aan. Het gebruik hiervan is vrijwillig en de partijen kunnen de teksten naar eigen inzicht aanpassen.

Datadeling: drie scenario’s

Voor de uitwisseling van gegevens die voortkomen uit het gebruik van verbonden producten, zijn er drie specifieke sets modelcontracten (MCT's) opgesteld:

  1. Datahouder naar Gebruiker: Over de rechten en plichten bij toegang tot data van een eigen apparaat.
  2. Gebruiker naar Data-ontvanger: De voorwaarden waaronder een derde partij (gekozen door de gebruiker) de data mag gebruiken.
  3. Datahouder naar Data-ontvanger: Afspraken over de feitelijke levering van data aan die derde partij en de eventuele vergoeding daarvoor.

Daarnaast is er een algemene set voor vrijwillige datadeling ontwikkeld die voldoet aan de Europese regels tegen onredelijke contractvoorwaarden.

Eenvoudiger overstappen van cloud

Naast datadeling richt de Commissie zich op de cloudmarkt. Er zijn zes standaardclausules (SCC's) geïntroduceerd die het 'cloud-shoppen' en overstappen makkelijker moeten maken. Drie clausules gaan over de technische en operationele kant, zoals opzegtermijnen en de continuïteit van de beveiliging tijdens een overstap. De andere drie clausules richten zich op eerlijke contractverhoudingen, waaronder een meer gebalanceerde aansprakelijkheid tussen de cloudprovider en de klant.

Praktijkgerichte aanpak

De modelcontracten zijn niet achter een bureau in Brussel bedacht; ze zijn het resultaat van een intensief traject met een expertgroep en een klankbordgroep van 31 bedrijven en verenigingen. Via twaalf publieke webinars is feedback verzameld om te garanderen dat de teksten aansluiten bij de dagelijkse praktijk.

De documenten zijn momenteel beschikbaar in het Engels. De Commissie werkt aan de vertaling naar alle officiële EU-talen.

Ondersteuning voor bedrijven

De publicatie is onderdeel van een breder pakket aan maatregelen om de Data Act toegankelijker te maken. Zo heeft de Commissie onlangs ook een Data Act Legal Helpdesk geopend, waar belanghebbenden terecht kunnen met specifieke juridische vragen over de nieuwe wetgeving. In de nabije toekomst volgt er bovendien nog meer richtlijn over wat een 'redelijke vergoeding' is voor het verplicht delen van bedrijfsgegevens.

Bitdefender BW + BN ESET BW + BN
Bitdefender BW + BN