Microsoft kondigt SQL Server 2025 openbare preview aan

Belangrijke vernieuwingen zijn onder meer ingebouwde, uitbreidbare AI-mogelijkheden, verbeterde productiviteit voor ontwikkelaars en naadloze integratie met Microsoft Azure en Microsoft Fabric, allemaal binnen de bekende T-SQL-taal van de SQL Server-engine.

AI direct in de database

Een van de meest opwindende nieuwe functies van SQL Server 2025 is de directe integratie van AI in de database-engine, wat leidt tot intelligenter zoeken. Met ingebouwde vectorzoekmogelijkheden kunnen gebruikers semantische zoekopdrachten uitvoeren op hun eigen gegevens, waarbij overeenkomsten op basis van gelijkenis worden gevonden, naast de bestaande full-text zoek- en filtermogelijkheden. Dit opent nieuwe gebruiksscenario's, zoals het ontdekken van diepere verbanden binnen grote datasets en het bieden van een natuurlijke, conversatieve ervaring over verschillende bedrijfssystemen.

SQL Server 2025 introduceert ook verbeterd modelbeheer door modeldefinities direct in T-SQL te bouwen, wat naadloze integratie met populaire AI-diensten zoals Azure AI Foundry, Azure OpenAI Service, OpenAI en Ollama mogelijk maakt. Modellen zijn toegankelijk via REST API's, waardoor ze overal – van on-premises tot in de cloud – veilig en geïsoleerd van de SQL Server-engine kunnen worden geïmplementeerd. Dit maakt het voor ontwikkelaars eenvoudiger om te wisselen tussen modellen zonder de code aan te passen.

De release biedt verder essentiële bouwstenen voor AI-ontwikkeling en operationele retrieval-augmented generation (RAG)-patronen, aangedreven door AI-agents. Dit omvat onder andere de generatie van vector-embeddings en tekst-chunking, ingebouwd in T-SQL, en het gebruik van Disk Approximate Nearest Neighbor (DiskANN) als vectorindex voor snellere, efficiëntere en nauwkeurigere resultaten. Integratie met populaire AI-frameworks zoals LangChain, Semantic Kernel en Entity Framework Core is ook aanwezig.

Markus Angenendt, Data Platform Infrastructure Lead bij Kramer & Crew, reageerde enthousiast: "Met de nieuwe semantische zoek- en RAG-mogelijkheden in SQL Server 2025 kunnen we bestaande GenAI-oplossingen verrijken met data-embeddings om next-generation, intelligentere AI-applicaties te creëren. Door systemen te verbinden, leveren we een naadloze, natuurlijke conversatie-ervaring in bedrijfsomgevingen."

SQL ontwikkelaars

Microsoft stelt dat SQL Server 2025 de meest significante release is voor SQL-ontwikkelaars sinds SQL Server 2016. De nieuwe versie biedt een rijke set functieverbeteringen die het ontwikkelingsproces aanzienlijk stroomlijnen, de codecomplexiteit verminderen en de productiviteit van ontwikkelaars verbeteren.

De focus ligt onder meer op dataverrijking. SQL Server 2025 biedt native JSON-ondersteuning, waardoor ontwikkelaars JSON-documenten direct kunnen verwerken. In combinatie met REST API's en Regular Expressions (RegEx) kunnen datasets nu worden verrijkt, gevalideerd en gemanipuleerd met externe gegevensbronnen.

Een ander scenario dat deze release mogelijk maakt, is het bouwen van realtime, event-driven applicaties. Change Event Streaming stelt gebruikers in staat om transactielogboekwijzigingen als gebeurtenissen rechtstreeks vanuit SQL Server naar Microsoft Azure Event Hubs te consumeren. Dit opent nieuwe mogelijkheden, zoals de ontwikkeling van realtime, event-driven applicaties aangedreven door AI-agents.

Op het gebied van taal en tooling kondigt Microsoft de preview aan van een nieuwe open-source Python-driver voor SQL Server. Deze driver belooft een robuuste en efficiënte oplossing te zijn. Daarnaast wordt AI-ondersteuning direct in de workflow van ontwikkelaars gebracht met de integratie van de MSSQL Extension voor Visual Studio Code met GitHub Copilot (nu in preview). Dit stelt ontwikkelaars in staat om SQL en object-relationele mapping (ORM)-migraties te genereren, schema's te verkennen en queries te optimaliseren met intelligente suggesties.

Tot slot introduceert Microsoft een nieuwe Standard Developer-editie, naast de bestaande Developer-editie, die alle Enterprise-functies bevat. Dit biedt ontwikkelaars de mogelijkheid om te bouwen en te testen tegen de Standard-editie zonder licentiekosten.

Prestaties en Beschikbaarheid

SQL Server 2025 bouwt voort op de reputatie van SQL Server als leider op het gebied van databasebeveiliging, prestaties en beschikbaarheid. De database blijft de meest veilige database van het afgelopen decennium, volgens het National Institute of Standards and Technology Comprehensive Vulnerability Database. De nieuwe versie incorporeert moderne identiteits- en encryptiepraktijken, waaronder ondersteuning voor Microsoft Entra managed identities, wat het beheer van credentials verbetert en potentiële kwetsbaarheden vermindert.

Optimized Locking wordt geïntroduceerd om het geheugenverbruik van locks te verminderen en blocking voor concurrerende transacties te minimaliseren via Transaction ID (TID) Locking en Lock After Qualification (LAQ). Dit verhoogt de uptime, concurrency en schaalbaarheid voor SQL Server-applicaties.

SQL Server 2025 bevat meer dan 50 verbeteringen aan de database-engine, inclusief belangrijke verbeteringen voor HADR (High Availability and Disaster Recovery) op basis van feedback van klanten. Dit omvat prestatieverbeteringen voor applicaties zonder code-wijzigingen via Intelligent Query Processing (IQP) en columnstore-verbeteringen, en het inschakelen van Query Store voor leesbare secondaries.

Azure

Voor schaalbare analyses ondersteunt SQL Server 2025 database mirroring in Fabric, wat near real-time analyses mogelijk maakt met een zero-ETL (Extract, Transform, Load) ervaring. Dit stelt gebruikers in staat hun analytische workloads naar Fabric te verplaatsen.

Azure blijft een cruciaal onderdeel van SQL Server. Met Azure Arc zal SQL Server 2025 cloudmogelijkheden blijven bieden om klanten te helpen hun SQL-omgeving op schaal beter te beheren, beveiligen en besturen, zowel on-premises als in de cloud.

Aan de slag met SQL Server 2025

SQL Server 2025 wordt gepresenteerd als een cruciale bouwsteen voor moderne, datagevoelige applicaties in het AI-tijdperk. Geïnteresseerden kunnen meer leren over SQL Server 2025 en de publieke preview uitproberen. SQL Server Management Studio (SSMS) 21 is nu algemeen beschikbaar, inclusief 64-bit ondersteuning en de preview van Microsoft Copilot in SSMS, die helpt bij het schrijven, bewerken en corrigeren van T-SQL-queries met natuurlijke taal.