Moge je in interessante tijden leven

Binnen enkele seconden kreeg ik niet alleen het antwoord dat het gezegde waarschijnlijk helemaal niet uit China komt, maar ook een verrassend rijke duiding: interessante tijden zijn zelden gemakkelijk. Ze zijn turbulent, onzeker en vragen om richting. En ik realiseerde me: ik had meer inzicht gekregen in dit gezegde dan ik eerder had. Dankzij AI.

In die ene simpele vraag en het antwoord daarop, ligt meteen een van de grootste thema’s van onze tijd. Technologie — in het bijzonder generatieve AI — biedt ongekende mogelijkheden om kennis te ontsluiten, werk te versnellen en nieuwe waarde te creëren. Wat dat betreft is de IT-wereld eigenlijk altijd interessant.

Maar tegelijkertijd worden diezelfde technologieën ingezet voor destabiliserende doelen. Deepfakes, voice cloning, geautomatiseerd oplichten, manipulatie op schaal. En straks: AI die wordt versterkt door quantum computing. Zal q-day een zegen blijken te zijn, of het begin van een nieuwe, huiveringwekkende ontwikkeling? Wat het ook wordt – en puur zwart of wit is het zelden – we leven daadwerkelijk in interessante tijden. En dat is geen geruststelling.

Dubbele taak

Het goede nieuws: die bewustwording hoeven we niet passief te ondergaan. Voor IT- en digitale leiders ligt er een dubbele taak. Enerzijds zijn zij de aanjagers van innovatie, verantwoordelijk voor het benutten van nieuwe technologie binnen de organisaties waarvoor zij werken. Anderzijds dragen zij een bredere verantwoordelijkheid — richting medewerkers, klanten en de maatschappij als geheel.

IT-beslissers, meer dan wie ook, kennen de risico’s van verkeerde technologie-inzet – of zouden die moeten kennen. Zij begrijpen de gevaren van bias in AI-modellen, van algoritmes die mensen uitsluiten, van systemen die kunnen worden misbruikt om complete sectoren of zelfs samenlevingen te ondermijnen.

Moreel kompas

Daarom is het niet genoeg om AI alleen maar ‘goed te implementeren’. Technologie vraagt ook om richting. Om een moreel kompas. Hoe zorg je ervoor dat generatieve AI niet alleen efficiëntie oplevert, maar ook rechtvaardigheid bevordert? Hoe bewaak je transparantie, veiligheid en controle in systemen die steeds autonomer worden?

Dat zijn geen academische vragen. Ze zijn acuut. En ze vereisen leiderschap dat verder kijkt dan kwartaalcijfers of optimalisatie van bedrijfsprocessen. Het vraagt om visie, durf en de bereidheid om in te grijpen waar technologie dreigt te ontsporen.

Zie de kans

Dat klinkt misschien zwaar, maar het is ook een kans. Want zelden eerder hadden IT-leiders zoveel invloed. Hun keuzes bepalen mee hoe de toekomst eruitziet — niet alleen voor bedrijven, maar voor hele samenlevingen.

Dus ja, moge we in interessante tijden leven. Het is de uitdaging om die tijden vorm te geven op een manier die mensgericht, verantwoord en duurzaam is. Want als dat niet lukt, zullen we ons misschien op een dag nog afvragen hoe het geweest zou zijn… om in hele saaie tijden te leven.

Martijn Kregting
Hoofdredacteur Dutch IT Leaders
m.kregting@dutchitleaders.nl

U kunt dagelijks nieuws, achtergronden en analyses vinden op ons platform www.dutchitleaders.nl en ons partnerplatform www.dutchitchannel.nl. Bezoek ook onze evenementen, zoals het Dutch IT GovTech Diner op 17 juni en de Dutch IT Security Day op 1 juli 2025