Martijn Kregting - 04 oktober 2024

Studie: overheid loopt achter met inzet gen AI

Overheidsinstellingen hebben een grote achterstand op andere sectoren bij de toepassing van generatieve AI. Dat blijkt uit een wereldwijde studie van SAS en Coleman Parkes Research. Wel gelooft 60 procent van de respondenten binnen de overheid dat gen AI een impuls zal geven aan innovatie. Instellingen die er al mee zijn gestart, zien nu al verbeteringen op gebieden als medewerkerstevredenheid, naleving van wet- en regelgeving en operationele kosten- en tijdbesparingen.

Studie: overheid loopt achter met inzet gen AI image

Ondanks een implementatie-achterstand van 10 procent ten opzichte van andere sectoren in het gebruik van generatieve AI (gemiddeld 44% vs. 54%), impliceert het succes van bedrijven die gen AI vroegtijdig toepassen een enorm potentieel voor de technologie, aldus het onderzoek.

Die voordelen kunnen volgens de studie snel werkelijkheid worden, aangezien 84 procent van de besluitvormers bij de overheid aangeeft dat hun organisatie van plan is te investeren in gen AI in het komende boekjaar. 91 procent van hen heeft al een specifiek budget voor en AI vastgesteld.

Grote bezorgdheid

In alle sectoren heerst er wel grote bezorgdheid over dataprivacy, databeveiliging en AI governance. Bij de overheid maken respondenten zich echter meer zorgen over weerstand tegen verandering (52%) dan over andere kwesties (46%).

Overheidsinstellingen lopen ook achter op andere sectoren als het gaat om het opstellen van gen AI-richtlijnen (52% vs. 61%), het hebben van een formeel raamwerk voor governance (50% vs. 61%) en het goed voorbereid zijn op de huidige en toekomstige gen AI-regelgeving (51% vs. 58%).

Bewustwording aandachtspunt

Daarnaast is bewustwording een aandachtspunt. 35 procent van de werknemers in de publieke sector is volgens de studie bekend met het gebruik van gen AI binnen hun organisatie, aanzienlijk lager dan het gemiddelde van 46 procent. Dit kan deels te wijten zijn aan een gebrek aan inzicht op leiderschapsniveau: slechts 38 procent van de senior besluitvormers bij de overheid zegt gen AI en de impact ervan op bedrijfsprocessen goed of volledig te begrijpen, vergeleken met 48 procent in andere sectoren.

De lagere adoptiepercentages van gen AI in de publieke sector gaan gepaard met een iets geringere voorbereiding op beleid en persoonlijke kennis, wat suggereert dat er veel te leren is door gen AI in de praktijk toe te passen. Overheidsinstellingen die gen AI al gebruiken, zien al een aantal positieve resultaten. Zo zijn er meer beleidsmakers bij de overheid die zeggen dat de implementatie van gen AI de ervaring en tevredenheid van werknemers heeft verbeterd (94%) of operationele kosten en tijd heeft bespaard (84%).

Beperkte inzet synthetische data

Ook inzet van synthetische data blijft nog beperkt bij de overheid. Synthetische data zijn kunstmatig gegenereerde gegevens die nauwkeurig echte datasets nabootsen, met een statistische nauwkeurigheid tot 99 procent. Zo worden synthetische data gebruikt voor het trainen en testen van systemen die gevoelige informatie verwerken, zoals gezondheidsdossiers, studentengegevens of belastinggegevens.

Ondanks de mogelijkheden van synthetische data, is 32 procent van de overheidsbesluitvormers niet bereid om dit te overwegen, vergeleken met 23 procent in andere sectoren. Gezien de gevoeligheid van veel overheidsdata biedt het gebruik van synthetische data een belangrijke kans voor overheden om modellen effectief te trainen.

Tegengaan privacy-risico’s

"Synthetische data zijn vooral relevant voor overheidsinstanties die moeten voldoen aan strikte regelgeving voor dataprivacy”, zegt Andre van der Meer, Principal Business Development Manager bij SAS. “Door synthetische data te gebruiken voor onderzoek, testen en analyses, kunnen overheden de risico’s op het overtreden van privacyregels of de openbaarmaking van gevoelige informatie beperken.”

De opkomst van AI en generatieve AI biedt organisaties in de publieke sector nieuwe inzichten in hun dienstverlening en stimuleert hen om bestaande processen opnieuw te evalueren, stelt Van der Meer. "Hoewel overheidsinstanties niet voorop lopen in de adoptie van gen AI, lijkt het er wel op dat ze bereid zijn om de productiviteit en de dienstverlening aan burgers te verbeteren en te transformeren.

Het is volgens Van der Meer dan ook essentieel om gen AI op een zorgvuldige en verantwoorde manier te implementeren. Als dit goed gebeurt, kan het aanzienlijke waarde opleveren voor zowel burgers als de samenleving. “Denk hierbij aan het vergemakkelijken van afspraken, kortere wachttijden, inclusievere communicatie door automatische vertalingen en een snellere afhandeling van administratieve taken."

Bekijk hier het volledige rapport Your Journey to a gen AI Future: A Strategic Path to Success for Government.

Telindus Proximus banner 4 6-11 tm 12-11 Fundaments BW 31-10-2024 tm 15-11-2024