Vijf jaar TechMeUp: studievoorschot geeft omscholers kans op IT-carrière

In een winkel werkt Kim, een 35-jarige alleenstaande moeder van twee kinderen. Hoewel ze het bij de winkel naar haar zin heeft, komt ze eigenlijk maar net rond van haar salaris. Het liefst stapt ze over naar een ander vakgebied, waar de salarissen hoger liggen en ze niet de hele dag op haar benen hoeft te staan. Ook zet ze graag haar bèta-aanleg in tijdens haar werk.

Een overstap naar een IT-baan klinkt aantrekkelijk. Maar dan moet Kim zich laten omscholen. Dat betekent dat ze haar baan moet opzeggen en een paar maanden in bootcamp moet, of dat ze naast haar baan en het opvoeden van haar kinderen nog 's avonds naar school moet. Scenario's die voor haar niet haalbaar zijn.

Kim mag dan een fictief persoon zijn, maar dit soort verhalen horen managing director Nikky Hofland en manager partnerships Jeffrey Wolvekamp van TechMeUp regelmatig. TechMeUp heeft namelijk als doel om precies dit soort mensen te ondersteunen.

TechMeUp is een stichting die mensen die geen of nauwelijks geld hebben voor omscholing naar IT helpt door hen een studievoorschot te geven. Deze mensen krijgen een renteloze lening, waarmee ze hun studiekosten kunnen betalen én zichzelf (en hun gezin) kunnen voorzien in het levensonderhoud. Na hun studie, als ze een baan hebben gevonden, wordt de lening terugbetaald. Het geld wordt dan ingezet voor de volgende omscholer die hulp nodig heeft.

"We bieden mensen echt de mogelijkheid om hun baan op te zeggen en drie tot zes maanden fulltime een bootcamp in te gaan", zegt Wolvekamp. "Zij kunnen zich volledig focussen op hun studie, wij vangen het op." Sinds kort is het ook mogelijk om een laptop te lenen via TechMeUp, mocht een omscholer die zelf niet hebben.

Meer en diverser talent

TechMeUp helpt op deze manier niet alleen mensen die graag IT'er willen worden, maar ook de zakelijke markt. De arbeidsmarkt voor ICT-beroepen is namelijk nog altijd zeer krap, wat betekent dat er meer openstaande vacatures zijn dan beschikbare IT'ers. Bedrijven hebben dus moeite met het vinden van personeel. TechMeUp draagt met zijn voorschotten bij aan het oplossen van dat probleem: via hen komen IT'ers op de markt die de overstap anders niet hadden gemaakt.

Die groep is vaak bovendien diverser dan het gemiddelde op de IT-arbeidsmarkt, weet Hofland. "60% van onze groep bestaat uit vrouwen." Terwijl het aantal vrouwen in de gehele IT-arbeidsmarkt op slechts 19% ligt. Ook ziet TechMeUp vaker mensen met een uitkering en nieuwkomers in Nederland. "Wij kiezen geen doelgroep voor de voorschotten", benadrukt Hofland. "Het zijn simpelweg mensen die het zich anders financieel niet kunnen veroorloven om zich te laten omscholen."

De arbeidsmarkt wordt op die manier ook diverser, wat voor bedrijven voordelen biedt. Diversiteit in teams wordt regelmatig gelinkt aan innovatie en betere producten en diensten, omdat er meerdere perspectieven worden geïntegreerd. Onderzoek van Accenture uit 2023 toont bovendien een directe link aan tussen inclusief beleid en verbeterde bedrijfsprestaties.

"Zo'n zij-instromer brengt ook echt andere vaardigheden mee", voegt Wolvekamp toe. "Bijvoorbeeld iemand die eerder in een heel sociaal beroep werkte en nu op een supportdesk komt, wat een heel andere omgeving is. Je ziet dat de dynamiek in zo'n groep daar direct anders van wordt."

Bovendien zijn dit vaak mensen met een enorme motivatie, voegt Hofland toe. "Het zijn mensen die letterlijk alles opzij hebben gezet om deze stap te maken. Wij geven ze alleen een zetje, zodat ze de stap ook echt kunnen maken."

Invulling voor SROI

TechMeUp kan daarnaast ondersteunen bij het voldoen aan verplichtingen rondom Social Return On Investment (SROI). Dit is een aanpak bedoeld om meer werkgelegenheid te creëren voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Overheidsorganisaties nemen in hun aanbestedingstraject een contractuele verplichting op, waarin staat dat de leverancier een investering levert om de afstand tot de arbeidsmarkt voor mensen uit specifieke doelgroepen te verkleinen.

Hoe groter het te gunnen bedrag, hoe groter die investering moet zijn. Vaak is het een bepaald percentage van de opdrachtwaarde. "Voor bijvoorbeeld gemeenten is het dus voor de hand liggend dat ze zoeken naar 'social impact'-bedrijven, dus sociale ondernemingen", legt Wolvekamp uit. Organisaties hebben echter moeite met invulling geven aan die sociale verplichting, merkt hij. "Bij grote aanbestedingen kom je niet weg met kerstpakketten inkopen bij een sociale onderneming. Of met bloemetjes inkopen voor relaties. Daar is nog heel wat terrein te winnen, aan hoe je dat verdere invulling kunt geven."

TechMeUp kan daaraan bijdragen. "Zo'n vijftien tot dertig procent van de mensen die wij helpen, zijn mensen die onder de SROI-verplichtingen vallen", zegt Wolvekamp. TechMeUp kan bedrijven dan ook helpen met het vinden van dit soort werknemers. "Dat is wel maatwerk, want vaak is een aanbesteding georiënteerd rondom een gemeente. En gemeenten willen vooral mensen helpen die in de gemeente wonen. Dus het is een kwestie van een puzzel leggen. Daar kunnen wij zeker bij helpen."

5 jaar, 500 omscholers

TechMeUp geeft inmiddels al vijf jaar lang studievoorschotten uit. Aan het einde van 2025 zijn daar waarschijnlijk vijfhonderd mensen mee geholpen. En dat aantal blijft alleen maar groeien. Iedere student betaalt het voorschot na de opleiding immers weer terug, zodat een volgende omscholer de stap kan maken.

In die vijf jaar is de arbeidsmarkt echter wel veranderd, merkt Hofland. Zo werd het STAP-budget – een subsidieregeling voor scholing en ontwikkeling – afgeschaft, wat impact had op opleiders. Verder zijn er nu wat meer faillissementen, waardoor er minder bedrijven zijn die IT'ers zoeken. "De concurrentie op de markt is daardoor groter geworden."

Bedrijven zijn daardoor kritischer geworden. "Toen wij begonnen, was de coronacrisis gaande. Destijds was er een grote groep mensen die al langer over wilden stappen naar wat anders, maar dat nooit voor elkaar kregen. Nu stonden ze opeens op straat en konden ze met onze hulp die stap wel maken. We kregen in het eerste jaar ook enorm veel aanvragen. Wie de opleiding afmaakte, kon eigenlijk overal terecht. Dat is de afgelopen tijd wel veranderd."

Ook nu blijft de vraag naar IT'ers hoog, maar omscholers hebben wel een langere adem nodig voordat ze een baan vinden. "In 2020 was het ook geen probleem als je alleen Engels sprak. Dat is nu lastiger." Bovendien heeft generatieve AI zijn intrede gedaan, waardoor het veld nog verder is veranderd. "Je hebt nu gewoon basisvaardigheden nodig om daarmee te kunnen ontwikkelen. Je moet niet alleen met ChatGPT kunnen werken, maar ook een eigen agent kunnen bouwen en alles aan elkaar kunnen knopen."

Verder zijn er geluiden dat AI het werk van junioren, dus ook omscholers, helemaal gaat overnemen. Daar gelooft Hofland niet in. "Ik denk dat het de rol van junioren gaat veranderen. De junior wordt denk ik meer gebruikt om te testen, te trainen en in te voeren. Maar we gaan ze niet vervangen."

TechMeUp is dan ook nog lang niet klaar met zijn missie. Zolang er talent blijft dat zich wil laten omscholen en daar hulp bij nodig heeft – en er voldoende financiële middelen beschikbaar blijven bij TechMeUp – blijft de stichting hen ondersteunen.